وزیر اطلاعات و فرهنگ افغانستان 'استجواب میشود'
وزارت اطلاعات و فرهنگ افغانستان، یکشنبه گذشته (21 دلو / بهمن)، یک گزارشگر تلویزیون این کشور در ولایت بلخ و دو کارمند ارشد این رسانه را، به دلیل کاربرد واژه های فارسی، مجازات کرد.
محمد محقق رئیس کمیسیون فرهنگی و دینی مجلس نمایندگان افغانستان می گوید این مسئله، در جلسه هفتگی کمیسیون بررسی شد و اعضای کمیسیون امور فرهنگی و دینی مجلس، تصمیم گرفتند عبدالکریم خرم، وزیر اطلاعات و فرهنگ افغانستان را، هفته آینده (سه شنبه 30 دلو)، برای استجواب (توضیح) به کمیسیون فراخوانند.
آقای محقق گفت اقدامات آقای خرم علیه زبان فارسی، به برخورد اخیر وی با کارمندان تلویزیون بلخ محدود نمی شود، بلکه کمیسیون امور فرهنگی و دینی مجلس نمایندگان، شش مورد از اینگونه اقدامات را فهرست کرده است تا در مورد آنها، از وزیر توضیح بخواهد.
گالری به جای نگارستان
رئیس کمیسیون امور فرهنگی و دینی مجلس افغانستان، حذف زبان فارسی از تابلو وزارت اطلاعات و فرهنگ و تغییر آن به زبان انگلیسی و پشتو، جایگزینی واژه انگلیسی گالری به جای واژه فارسی نگارستان در نگارستان ملی کشور و برخی تغییرات زبانی در برنامه های رادیو و تلویزیون ملی را، از جمله مواردی خواند که کمیسیون قصد دارد در مورد آنها، از عبدالکریم خرم توضیح بخواهد.
محمد محقق گفت تمامی اعضای کمیسیون امور فرهنگی و دینی مجلس، به فراخواندن آقای خرم موافق بودند، اما در مورد قانونی یا غیرقانونی بودن اقدامات وی، نظرات متفاوتی وجود داشته است.
وزیر اطلاعات و فرهنگ افغانستان پیشتر گفته بود که برخورد او با کسانی که از واژه های فارسی استفاده کرده اند، بر اساس قانون اساسی کشور (اصل شانزدهم) صورت گرفته که می گوید اصطلاحات ملی موجود باید حفظ شود.
اما محمد محقق با تاکید بر اینکه این تعبیر قابل بحث است، می گوید بخش دیگری از همین اصل قانون اساسی افغانستان، می گوید "نشر مطبوعات و رسانه های گروهی به تمام زبان های رایج در کشور آزاد است". بنابراین، به گفته آقای محقق، برخورد با نشرات فارسی دری رسانه ها، خلاف قانون اساسی است.
زبان 'بیگانه'؟
یکشنبه این هفته اعلام شد که مقامات وزارت اطلاعات و فرهنگ افغانستان در بلخ، در نامه ای به تلویزیون محلی این ولایت گفته اند، دکتر ذبیح الله فطرت رئیس رادیو و تلویزیون بلخ، داوود احمدی مدیر اطلاعات عمومی این رسانه و بصیر بابی، گزارشگر محلی تلویزیون در مزارشریف، را به علت کاربرد واژه های فارسی "دانشجو، دانشگاه و دانشکده"، به جای واژ های عربی و پشتوی محصل، پوهنتون و پوهنزی، تنبیه کرده اند.
مقامات اطلاعات و فرهنگ افغانستان، استفاده از این واژه ها را، "کلمات خلاف اصول فرهنگی و اسلامی" خوانده اند.
آقای بابی این اقدام وزارت اطلاعات و فرهنگ را غیرعادلانه و بدور از انصاف خواند و گفت: "این حکم نشان می دهد که وزارت فرهنگ تحمل ندارد افغان ها زبان مادری خود را بکار ببرند و صدای ما را می خواهد در گلو خفه کند."
اما مقامات وزارت فرهنگ افغانستان در بلخ گفته اند که آقای بابی خواسته که قصداً "زبان بیگانه" را در افغانستان مروج کند.
این درحالی است که قانون اساسی افغانستان هر دو زبان فارسی دری و پشتو را به رسمیت شناخته و آنها را زبان های ملی خوانده است.
پیشتر نیز وزارت اطلاعات و فرهنگ افغانستان نام "نگارستان ملی" را به "گالری ملی" تغییر داد. جایگزین واژه "نگارستان" با "گالری" برخی از فرهنگیان افغانستان را نسبت به سیاست های این وزارت درقبال فارسی دری نگران کرده است.
۶۴۰۰۳
