چانه زنی های سیاسی افغانستان در دوبی

تقریبا بلافاصله پس از برگزاری انتخابات ریاست جمهوری امریکا و روی صحنه آمدن بارک اوباما به حیث رئیس جمهور آن کشور،‌ تب ائتلاف سازی ها و صف آرایی های انتخاباتی میان جناح های مختلف سیاسی درافغانستان نیز بالا رفته است. اما به نظر می رسد که تلاش برای حصول این گونه تفاهمات در سطح گفتمان گسترده در داخل افغانستان مطرح نیست و عجالتا عقب در های بسته در ارگ و همچنان در محافل خصوصی در دوبی مرکز امارات عربی انجام می گیرند.

گزارش هایی وجود دارد که سفیر انگلیس در کابل با آگاهی از ایجاد جو جدید در کاخ سفید نسبت به نحوه حکومت آینده در افغانستان، قصد دارد از قطع رابطه کنونی میان حامد کرزی و بارک اوباما رئیس جمهور جدید امریکا برای ایجاد یک ساختار نسبتا فراگیر تازه در محور آقای کرزی استفاده به موقع کند.

وی در هفته های اخیر، در چندین نوبت دیدار خصوصی با رئیس جمهور کرزی سعی کرده است تا او را به وسیله یک رشته صف آرایی ها و به میدان کشیدن سایر نیروهای سیاسی خرد و کوچک، به طور کامل احاطه کند.

سفیر انگلیس آگاه است که حامد کرزی از نظر رهبران جدید کاخ سفید چانس باقی ماندن در قدرت را از دست داده است.

بدین ترتیب،‌ مقامات لندن در تلاش اند تا محور رئیس جمهور را سر از نو به حیث یک جریان زنده و پرو‍ژه رقابتی جدید در برابر نامزد های احتمالی کاخ سفید مطرح کند. بر اساس این طرح،‌ پیش بینی شده است که اگر کاندیدای امریکایی فردی دارای نفوذ قوی و امکانات اجتماعی فراگیر باشد،‌ در حساس ترین روزهای نزدیک به انتخابات،‌ پیر سیداحمد گیلانی چهره ارشد انتخابات آینده، ناگهان به نفع آقای کرزی از میدان رقابت بیرون شود و بدین وسیله موقعیت آقای کرزی را تقویت کند.

گفته می شودکه کار بالای یک تعداد گروه های خرد و کوچک مدعی مشارکت در بازی های انتخابات از هم اکنون تحت عنوان فعالیت های صلح و تأمین مصالحه میان این چهره و فلان فرمانده به رهبری پروفیسور صبغت الله مجددی آغاز شده است.

ظاهرا معلوم می شود که فعالیت های جدید آقای مجددی به هدف تقویت اعتبار حامد کرزی در شمال کشور انجام می شود.

اجماع در دوبی

از چند روز به این سو زیرعنوان گرد هم آیی سرمایه داران و تاجران ملی افغان، نشست های مشورتی مهمی در جریان است که منظور اصلی گفت و گوها بحث روی گزینش یک نامزد هم پذیر از سوی حلقات مختلف سیاسی بوده است.

در اجلاس دوبی مارشال فهیم،‌ فرمانده معروف ضد طالبان و وزیر دفاع سابق، احمد ضیاء مسعود معاون اول رئیس جمهور کرزی و از اعضای ارشد «جبهه ملی» ، حاجی محمد محقق از رهبران حزب وحدت اسلامی ( شاخه محقق) و شماری از چهره های درشت سیاسی وابسته به نیروهای مختلف حضور دارند. این درحالی است که علی احمد جلالی وزیر داخله سابق و از نامزدان انتخابات ریاست جمهوری نیز از کابل روانه دوبی شده است.

گزارش هایی وجود دارد که در صورت یافتن یک راه حل و اجماع نظر درمورد نامزدی آقای جلالی به حیث کاندیدای محوری طرف های سیاسی حاضر در جلسه دوبی، کلیه گروه های سیاسی به نفع آقای جلالی از صحنه رقابت ها کنار خواهند رفت.

اما درین میان ظهور اشرف غنی احمدزی از مدیران ارشد سیاسی به صحنه رقابت ها، مشکل کلیدی را به وجود آورده است که روند رایزنی ها و تصمیم گیری های کارساز به نفع آقای جلالی را در جلسه دوبی تا حد زیادی مختل می کند. آقای احمدزی هرگز به نفع آقای جلالی از میدان زور آزمایی انتخاباتی خارج نخواهد شد.

درظاهر امر، علی احمد جلالی از گردنه های بسا مشکلات مقدماتی در امر حاصل کردن قناعت شماری از نیروهای عمده عبور کرده است.

از همین حالا گفته می شود که معاون آقای جلالی انجنیر احسان الله بیات درنظر گرفته شده است. آقای جلالی وابسته به شاخه منگول پشتون های ولسوالی اندر ولایت غزنی است که نژادش ترک و زبانش پشتو است. آقای بیات از قزلباش ( سرسرخ ها) های ترک نژاد شیعه مذهب است که می تواند در عرصه مبارزه انتخاباتی در سه نقش، یعنی ترک تبار،‌ فارسی زبان و شیعه مذهب ظاهر شود.

با این اوصاف، جای تعجب نیست که جنرال دوستم مؤسس حزب جنبش ملی و اسلامی و رهبر یگانه ازبک های افغانستان درین ساختار نیز وارد شده است. تا این جا بازی خانگی سیاسی در داخل افغانستان شکل گرفته است. 

 جبهه ملی چه گونه درین بازی ظاهر خواهد شد؟

گمان می رود که جبهه ملی در حال حاضر، به عنوان وزنه سنگین تر سیاسی در چانه زنی های تقسیم قدرت آینده مطرح است. این جبهه نگران حوادث و تکانه های غیرمنتظره ای است که می تواند بر تشکیلات چند رنگ این جبهه زلزله بیاندازد و کار‌آیی نیرومند کنونی آن را در برابر حتی قوی ترین نامزدهای انتخاباتی، تضعیف کند. جبهه ملی در دو نقش به بازی خویش ادامه می دهد.

یک: تماس با تیم رئیس جمهور کرزی و گرفتن امتیازات محوری که برای کل بدنه های سیاسی شامل در جبهه قابل قبول باشد. به نظر می رسد که کرزی در موقعیت برزخی کنونی به دادن بخش عمده امتیازات برای جبهه ملی راضی باشد. فکر می شود که آقای کرزی بیشتر مایل است تا شخص استاد برهان الدین ربانی را به محور آینده انتخاباتی خویش جلب کند.

اما این به معنای پایان بازی سیاسی جبهه ملی نیست. این جبهه در موقعیتی دیگر، مذاکراتی فشرده و منظمی را پیش می برد که با آقای جلالی به یک توافق نهایی دست یابد. از سوی دیگر، گزارش هایی وجود دارد که یکی از اعضای ارشد رهبری جبهه ملی به طور جداگانه مذاکراتی را با تیم حامدکرزی انجام داده است و سلسله این تماس ها هنوزهم ادامه دارد. این چیزیست که جبهه ملی را با خطر انزوا و کمبود کارآیی مواجه می کند. 

سوال این است که از مجموع تماس ها، ‌بحث ها و معامله های سیاسی که آغاز شده است، ‌چه نتیجه ای حاصل خواهد شد؟

حدس زده می شود که همه جریان های شامل در مذاکرات سری، ‌به شمول آقای علی احمد جلالی و جبهه ملی، در صورت رسیدن به یک توافق عمومی به طور کل به نفع حامد کرزی از رویارویی انتخاباتی خارج خواهند شد.

و اما موقف ایالات متحده در برابر اجماع سری و علنی نهاد ها و فعالان سیاسی افغان چه گونه خواهد بود؟ به نظر می رسد که ایالات متحده امریکا شخص مشخص خود را در انتخابات آینده افغانستان دارد، اما در آینده این شخصیت انتخاباتی معرفی خواهد شد.

علایم داشتن چنین شخصی، آن است که اخیرا سفارت ایالات متحده امریکا مبلغ پنج میلیون دالر را در اختیار کمیسیون ویژه برگزاری انتخابات قرار داده است.

گفته می شود که امریکا نیز در بازی انتخاباتی درافغانستان به شیوه خودش عمل خواهد کرد. یکی از ویژگی های بازی امریکا در انتخابات جدید آن است که بساط طرفداران و هم پیمانان حزب جمهوری خواه به رهبری جورج بوش را از بستر افغانستان جمع کند.

این چیزیست که تمامی گروه های خرد و بزرگ سیاسی در افغانستان از آن آگاه اند و می دانند که تازه در مرحله اول چانه زنی هایی قرار دارند که بازیگران کلیدی آن، نه افغان ها بلکه انگلیس ها و امریکاییان اند . 

۷۹۴۸۲